De oorlog

“Welke route kunnen we het mooist fietsen richting Nijmegen?”

Voor het echtpaar dat gisteren is aangekomen, heb ik bij de plaatselijke fietsenhandel twee prachtige e-bikes gehuurd. Ze zijn er klaar voor om in een aantal dagen vanuit mijn B&B een paar leuke tochten te maken. Het is mooi weer, droog en niet al te warm. Meneer is bijzonder geïnteresseerd in de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog en mevrouw vindt fietsen heerlijk. Een mooie combinatie van twee hobby’s. Mijn B&B is daarvoor de perfecte uitvalsbasis.

“Ik zou het voetveer naar Beuningen nemen, dat is erg leuk!”

Het voetveer is in 2011, na 55 jaar, weer in ere hersteld. De verbinding bestond al in 1571. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de boot van Antoon Bos, eigenaar van 1900 tot 1956,  in beslag genomen door de Duitsers. Hij moest toen weer gaan zeilen. Als je naar de overkant wilde, dan trok je bij de loswal aan de bel en stak de veerman over om je op te halen. Dat hoeft vandaag de dag niet meer. De vrijwilligers varen op gezette tijden heen en weer om de voetgangers en fietsers op nostalgische wijze naar de overkant van de Waal te brengen.

Niet alleen de boot van Antoon moest worden afgestaan aan de bezetters. Ook de klok van de Nederlands Hervormde Kerk in mijn mooie dorp moest er aan geloven. Ongetwijfeld is hij omgesmolten om als kanon een tweede leven te krijgen. De kerk is onlosmakelijk verbonden met Slijk-Ewijk. Op ansichtkaarten en foto’s van het dorp komt hij steevast voorbij. Statig en helemaal ‘in het wit’. Hij is gebouwd tussen 1300 en 1400 en doet na diverse restauraties nog steeds dienst. In 1944 kwam er een nieuwe klok met de tekst: ‘Mijn stem roept de gemeente samen tot lof van ’s Heeren naam. Hij heeft de vijand weggedreven en ons de vrijheid gegeven’.

Vrijheid … ik sta er niet dagelijks bij stil, maar wat is het bijzonder. Ik woon in een gebied waar tijdens de Tweede Wereldoorlog flink gevochten is. Er zijn in de omgeving veel monumenten en bezienswaardigheden, die er aan herinneren. Oorlogsmusea, maar ook plekken met een laatste rustplaats van verzetsstrijders en verzamelgraven voor burgerslachtoffers van de bombardementen.

Voor het stel staat morgen Arnhem op het programma. Daar zullen ze, net als de wielrenners van de Giro d’Italia in 2016, de John Frostbrug over fietsen. Een brug met een indrukwekkend verhaal, vernoemd naar een held: John Dutton Frost. Hij was een luitenant-kolonel van de geallieerden. Het was hem tijdens de slag om Arnhem als enige gelukt om met zijn manschappen de brug te bereiken. Helaas lukte het hem niet deze te veroveren en werd de slag in september 1944 verloren. Direct daarna moesten de inwoners van Arnhem van de Duitsers vertrekken naar veiliger gebieden. Arnhem werd een spookstad. Een werkelijkheid die ik me nu onmogelijk kan voorstellen, wanneer ik er met mijn dochters aan het winkelen ben.

Ik kijk het echtpaar na als ze wegfietsen, de vrijheid tegemoet. Hij met een pet op, zij met zonnehoed en -bril. Natuurlijk voorzien van de nodige proviand voor onderweg. En toch ook nog wat regenkleding, want tja…je weet het maar nooit in dit land.